Önsöz

Dünyada değişimin hızı her geçen gün artıyor. Teknoloji, ekonomi, çevresel konular, toplumsal hayat gibi birçok alanda değişim kendini gösteriyor. Özellikle kurumlara duyulan güvenin azaldığı bir ortamda iyi yönetişimin önemi de artıyor. Kriz ve dönüşümler ile başa çıkmaya çalışan bir dünyada güvene her zamankinden daha fazla ihtiyaç var.

İster devlet–vatandaş ister şirket–müşteri isterse de STK–gönüllü ilişkisi olsun, güven düzeyi kaynaklara erişim açısından önem kazanıyor. Kurumlarına güven duyulan toplumlar ve sektörler, güvenin sağladığı etkin risk ve kaynak yönetimi sayesinde daha kapsamlı, etkili ve hızlı çözümler üretebiliyor. Güven ortamı ve beraber hareket etme imkânları ise iyi yönetişim kültürünün güçlü olmasından geçiyor. İyi yönetişim; risklerin erken tespit edilmesi, doğru ve yerinde kararlar alınması, kaynakların en etkin şekilde kullanılması, eşgüdümün oluşturulması ve süreçlerin sağlıklı şekilde izlenerek sürekli geliştirilmesine hizmet ediyor.

Argüden Yönetişim Akademisi olarak kurulduğumuz 2014 yılından beri iyi yönetişimi kamu, sivil toplum, özel sektör ve küresel alanda yaygınlaştırmak için çalışıyoruz. Sürdürülebilir gelecek, toplumsal gelişim ve insan refahı için bu çalışmalarımızın büyük önem taşıdığını düşünüyoruz. Yürüttüğümüz araştırma, eğitim ve iletişim faaliyetleri ile iyi yönetişimi gündelik hayattan başlayarak ulusal ve küresel ölçekte güçlendirmeye çalışıyoruz. Bu doğrultuda kamu, özel sektör ve sivil topluma yönelik araştırmalar yürütüyor, model ve araçlar geliştiriyoruz. İyi yönetişimi somut, ölçülebilir ve sürekli gelişime uygun hale getirmeye özen gösteriyoruz. Böylece kurumların yönetim kalitesi ve performansının sürekli gelişimesine katkı yaparak sürdürülebilir gelecek ve artan yaşam kalitesini destekliyoruz.

Çalışmalarımızda yerel yönetimler ve şehirlerde iyi yönetişim özel bir yere sahip. Bunun nedeni ise yerel yönetimlerin vatandaşların yaşamına doğrudan ve kapsamlı etkisi olması. İyi yönetişim kültürünün güçlü olduğu yerel yönetimler çevre, insan ve ekonomi üzerinde daha kapsayıcı, sürdürülebilir ve etkin çözümler sunuyor.

2018’de Belediye Yönetişim Karnesi, 2019’da Kapsayıcı Belediye Yönetişim Karnesi ve 2020’de İş Dünyası için Yerel Kalkınma Rehberi gibi projeler ve yayınlarla yerel yönetişim ve kalkınma alanında bilgi birikimini geliştirmeye ve yaymaya gayret gösterdik. Covid 19 salgının ilk yılında yerel yönetimlerde risk yönetişimine dönük olarak Entegre Sosyal Hizmet Yönetişim Modeli projesini gerçekleştirdik. Bunların yanı sıra birçok proje, eğitim ve iletişim çalışması yürüttük. Bu çalışmalar ile iyi yönetişim kültürü ve uygulamalarının yerelde, gündelik hayatta daha somut, anlaşılır, açık ve gelişmeyi tetikleyici hale getirmeyi hedefledik.

2022 senesinde de küresel ölçekte yenilikçi bir model olan Büyükşehir Belediye Yönetişim Karnesi’ni (BBYK) kamuoyuna sunuyoruz. Dünyada ilk defa büyükşehir yönetimlerinin yönetişim kültür ve uygulamalarını vatandaş merkezli bir yaklaşımla ölçen ve değerlendiren modelimiz, iyi yönetişim ilkelerini merkeze alan, vatandaşların kullanımına dönük ve dijital alanda bulunan resmî belge, bilgi ve verilere dayanarak işleyen, demokratik ve yenilikçi bir araç olma özelliği taşıyor. Bu model, vatandaşlara kendilerinin yetki ve kaynak verdiği büyükşehir yönetimlerini iyi yönetişim açısından izleme ve değerlendirme imkânı sunuyor. Büyükşehir yönetimlerinin paylaştığı verilere dayanarak, bu kurumlarda mevcut olan yönetişim kalitesini ölçmeyi ve değerlendirmeyi mümkün hale getiriyor. Aynı zamanda elde edilen karneler ve tespit edilen iyi yönetişim uygulama örnekleri ile büyükşehir yönetimlerinin kendi gelişimlerine destek olacak bir yaklaşım da ortaya koyuyor. Sivil toplum kuruluşları, medya ve akademik kuruluşlar da bu modeli kullanarak büyükşehir yönetimlerini iyi yönetişim ilkeleri açısından araştırma, izleme ve değerlendirme imkanına sahip olacaklar.

Büyükşehir belediyelerinde iyi yönetişimin gelişmesi en başta vatandaşın yaşam kalitesinin güçlenmesine hizmet eder. Artan sürdürülebilir kalkınma çabalarının ve kapsayıcı sosyal politikaların gelişmesi ile farklı sosyal grupların yaşam kalitesi artar. Katılımın daha anlamlı ve etkili olması kurumların karar alma ve kaynak kullanım kalitesini destekler. Vatandaşlara dönük bilgilendirme kalitesinin güçlenmesi ise büyükşehir belediyelerine duyulan güven düzeyini yükseltir. Aynı zamanda, iyi yönetişimin gelişmesi kurumsal işleyiş kalitesini ve buna bağlı olarak kurumsal kapasite ve iş yapma alanını güçlendirir. Özetle, büyükşehir belediyelerinde iyi yönetişim kültürünün gelişmesi birçok önemli alanda kazanımlar elde edilmesini sağlar.

Elinizdeki çalışma ile büyükşehir yönetimlerinin daha bütünsel, kapsayıcı, etkin ve iş birliği içinde çalışmasına katkı vererek hem ülkelerin hem de dünyanın daha sürdürülebilir, iyi ve yaşanabilir olmasına yerel yönetimler düzeyinden destek olmayı hedefledik. İstanbul merkezli gönüllü, küresel bir düşünce kuruluşu olarak, Büyükşehir Belediye Yönetişim Karnesi’nin başta ülkemizde olmak üzere dünyadaki tüm yerel yönetimlerde demokrasi, sürdürülebilir kalkınma ve yaşam kalitesine yönelik çalışmalara katkı yapmasını ümit ediyoruz.

Saygılarımla,

Dr. Yılmaz Argüden
Argüden Yönetişim Akademisi,
Mütevelli Heyeti Başkanı