Bilgi Edinme Hakkının Kullanımı

İyi yönetişimin şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri vatandaşların bilgi edinme hakkını kullanmasını gerektiriyor. Araştırma sürecinde, Bilgi Edinme Kanunu kapsamında belediyelere yöneltilecek soruların cevaplanıp cevaplanmayacağını merak ettik. Vatandaşların bilgi edinme hakkı ülkemiz mevzuatında tanınmış durumda.

Argüden Yönetişim Akademisi Gençlik Ağı üyelerinden 10 kişi ve Argüden Yönetişim Akademisi ekibinden 1 kişi bilgi edinme hakkının belediyelere yönelik kullanımında gönüllü olarak yer aldı. Gençleri temsil eden gönüllülerimizle seçilmiş başkanlar tarafından yönetilen 27 büyükşehir belediyesine e-posta veya internet sitesi başvuru formu kullanmak yoluyla aşağıdaki soruları sorduk:

• … Büyükşehir Belediyesi, 2021 yılında gençlere yönelik ne tür hizmetler sundu?
• Söz konusu bu hizmetler kaç genç vatandaşa sunuldu?
• Bu hizmetler için belediyenizin bütçesinden ne kadar harcama yapıldı?

Bu sorulara sadece 12 büyükşehir belediyesi kanun gereği tanımlanan yasal süre içerisinde ve sorulan sorulara cevap teşkil edecek nitelikte dönüş sağladı.

9 büyükşehir belediyesi kendilerine iletilen sorulara hiçbir şekilde cevap vermezken, 1 belediye yasal süre içinde dönüş sağlamasına rağmen sorularla ilgisi olmayan bir cevap iletti.

5 büyükşehir belediyesi, içlerinden bazıları başvuru sahibine ayrıntılı şekilde cevap vermesine rağmen 15 günlük yasal sürenin sonrasında dönüş yaptı.

Bu çalışma bizlere bilgi edinme hakkının etkili şekilde kullanılamadığını gösterdi. Önemli sayıda büyükşehir belediyesinin yasal zorunluluk olmasına rağmen bilgi edinme başvurularına dönüş sağlamadığını gördük.

Bazı belediyelerin ise mevzuatta tanınan sürenin sonrasında ancak başvuru konusu olan sorulara doğrudan yanıt vererek ya da ilgili kaynaklara yönlendirerek cevap verdiğini not etmek isteriz. Bu durumda önemli bir şeffaflık ve hesap verebilirlik aracı olan bilgi edinme hakkının kullanımı için kurumsal işleyişte ne gibi aksaklıklar olduğunu değerlendirmek ve iyileştirmeler yapmak gerektiği sonucuna vardık.

Çalışmada yer alan gönüllülere teşekkür ederiz:

Alara Erdoğan
Ali Emre Dikmen
Aybüke Köroğlu
Beyzanur Buruk
Erben Samet Arifoğlu
Mehtap Koçan
Osman Sarı
Sürücan Batmaz
Vahap Özdemir
Yakup Gözderesi
Yunus Emre Gültekin